Nậm pịa-món ăn độc đáo dân tộc Thái, Sơn La (Văn Hóa Tây Bắc)

(Cinet- DTV)-Nậm pịa là món ăn truyền thống có từ lâu đời và được đồng bào dân tộc Thái rất yêu thích.

Trong mâm cơm đãi khách của người Thái (Sơn La) không thể thiếu món ăn nậm pịa. Ảnh: Internet

Trong tiếng Thái, “nậm” có nghĩa là canh, “pịa” là chất sền sệt ở trong ruột non của bò. Món có tên đơn giản là nậm pịa, tùy theo cách hiểu của mỗi người. nậm pịa chỉ có ở vùng núi Tây Bắc từ Mộc Châu đến Sơn La, đây là món ăn truyền thống có từ rất lâu đời và được đồng bào dân tộc Thái rất yêu thích.

Nguyên liệu làm món ăn này là tiết bò hoặc tiết dê để đông, đuôi, dạ dày, cuống tim và không thể thiếu một thứ nước sền sệt từ bên trong ruột non của con bò, gọi nó là “pịa”.

Cách chế biến món nậm pịa như sau: Đầu tiên người ta chọn một đoạn ruột non ngon để lấy pịa, ninh xương và lục phủ ngũ tạng lên để lấy nước, sau đó họ đổ pịa vào, có nơi còn cho thêm chút mật bò vào pịa. Phần ruột non sau khi lấy phải buộc chặt hai đầu, sau đó cắt thành khúc, trộn kèm rau thơm, bột mắc khén (hạt tiêu rừng), tỏi, ớt, mùi tàu…tất cả các gia vị được băm nhỏ.

Sau khi chuẩn bị xong, đặt nồi pịa trên bếp lửa đun đến khi nồi pịa sánh, sền sệt lại là được. Món nậm pịa được múc ra bát có màu nâu, nước sền sệt, ban đầu khi nếm thử ta sẽ thấy vị đắng và mùi hơi khó ngửi. Có nhiều người mới đầu khi trông thấy bát nậm pịa, ngửi thấy mùi đã không ăn được. Nhưng khi đã nếm đôi ba miếng, bỏ qua những cảm nhận ban đầu về mùi và vị, thì những miếng tiếp theo, ta sẽ cảm nhận được mùi thơm của mắc khén, một loại gia vị của núi rừng.

Nồi nậm pịa được đun trên bếp.

Nấu món pịa, người ta không thể quên gia vị đặc trưng “mắc khén” (mắc khén là gia vị từ cây rừng phổ biến như hạt tiêu dưới miền xuôi) cùng nhiều gia vị khác như sả, ớt… Đặc biệt, để tạo vị cho pịa, người ta cho thêm mật bò và lá đắng trong rừng. Vì thế, vị chủ đạo của pịa là vị đắng nhưng ăn xong lại có vị ngọt của xương, thịt và của pịa. Vừa ăn nậm pịa, vừa nhấm nháp chén rượu thơm, ta lại thấy miếng nậm pịa đắng nơi đầu lưỡi và ngọt nơi cuống lưỡi. Món nậm pịa tuy vậy nhưng lại rất an toàn cho những ai yếu bụng.

Nậm pịa là món ăn truyền thống có từ rất lâu đời của đồng bào dân tộc Thái. Ảnh: Internet

Thông thường, những người dân nơi đây ăn nậm pịa cùng với thịt bò hoặc dê luộc, ăn kèm với rau chuối và bạc hà. Khi bạn chấm những miếng thịt luộc vào bát nậm pịa thì bạn mới cảm nhận được hương vị của các loại gia vị lan tỏa ngào ngạt, chỉ một lần thưởng thức thôi cũng đủ cho bạn có cảm giác là lạ bởi vị giác chuyển từ đắng sang ngọt khiến khó ai đã nếm có thể quên được món nậm pịa, đó cũng là một phần làm nên nét văn hóa ẩm thực độc đáo của người Thái ở Sơn La. Nếu có khi nào được thưởng thức nậm pịa đặc chính tông kiểu dân tộc Thái, chắc hẳn sức quyến rũ miền núi rừng sẽ khiến nhiều bước chân trở nên quyến luyến hơn