Dân tộc Hoa – Tìm hiểu nét văn hóa người Hoa Việt Nam (Đàm Minh Phiếu)

Trang phục người dân tộc Hoa

Dân tộc Hoa là một thành phần dân tộc trong cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam. Người hoa ở nước ta tuy chiếm một tỷ lệ dân số không nhiều, xong lại có sự phân bố trên địa bàn khá rộng trong cả nước.

Ở các tỉnh phía Bắc, người Hoa cư trú hầu khắp dọc các tỉnh theo biên giới Việt – Trung và các tỉnh trung du Bắc bộ. Ở miền Nam hiện nay, người Hoa sống chủ yếu ở các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long và thành phố Hồ Chí Minh. Tùy theo địa bàn cư trú mà người Hoa sống bằng những nghề khác nhau.

Người Hoa ở trung du Bắc bộ và những vùng đồng bằng, thướng lấy sản xuất nông nghiệp làm những nguồn sống chính. Là cư dân có truyền thống canh tác ruộng nước, người Hoa làm ruộng trồng lúa, thâm canh các loại hoa màu, trồng các loại rau, hành tỏi, trồng một số cây dược liệu như sa nhân , quế trên những vườn rừng. Một số nghề thủ công người Hoa thường làm như nghề gốm, làm đồ thủ công mỹ nghệ. Ở những vùng ven biển, người Hoa sống bằng nghề đánh bắt cá và nuôi hải sản làm muối. Trong các thành phố, thị  xã người Hoa làm nghề dịch vụ buôn bán hàng  tạp hóa, sản xuất tiểu thủ công nghiệp. Có thể nói buôn bán là đặc điểm kinh tế chủ yếu của người Hoa. Người Hoa ở những vùng nông thôn thường sống thành từng làng và thường là ở chân núi trong các cánh đồng ven biển nơi giao thông thuận tiện. Mỗi làng của người Hoa có từ 20 – 70 hộ. Khu vực cư trú của người Hoa tường là những gia đình có quan hệ huyết thống hoặc hôn nhân.

Nhà ở của người hoa phổ biến với nhà nền đất 3 gian 2 trái. Tường xây bằng đá, gạch mộc hoặc tường trình bằng đất. Hoặc nhà được xây theo kiểu hình chữ môn hay hình chữ khẩu.

Trước kia trang phục của người dân tộc Hoa tương tự như một số dân tộc vùng biên giới Việt Trung. Đàn ông mặc áo vải sợi bông có hàng khuy trước ngực tết bằng vải. Quần vải rộng ống, đi giày vải. Phụ nữ hoa mặc áo năm thân dài quá mông, không có túi, cài khuy tết bằng vải hay bằng đồng ở nách phải.  Ngoài ra phụ nữ hoa còn có loại áo cộc tay năm thân có hai tui với các mảnh vải màu trang trí ở mép túi. Trong các ngày lễ hội hay đi xe họ thường che ô. Phụ nữ thích tết tóc và cuốn khăn đầu.

Người dân tộc Hoa có nhiều nét truyền thống cổ truyền, mà vẫn được gìn giữ cho đến ngày nay. Nếu người kinh xem mâm ngũ quả trên mâm cỗ, thì đối với người dân tộc hoa 3 món không thể thiếu là quả quýt, chè và bánh.

 Đàm Minh Phiếu (sưu tầm)