Người Kháng thích ăn xôi và các món có vị chua, cay như: cá
ướp chua, dưa lá củ ráy ngứa, món hỗn hợp gồm lá lốt, thịt, ớt, tỏi, rau thơm
hoà trộn, đồ chín. Tục uống bằng mũi (tu mui) là nét văn hóa độc đáo của họ.
Người Kháng quen uống rượu trắng, rượu cần, hút thuốc lá và hút thuốc lào.
Phương tiện vận chuyển:
Gùi có dây đeo qua trán, thuyền đuôi én.
Quan hệ xã hội:
Nằm trong sự quản lý của các mường Thái trước đây, Người
Kháng không có tổ chức xã hội riêng. Chức dịch cao nhất trong bản là: quan cai
gần như Tạo bản người Thái. Trong các bản người Kháng đã có sự phân hoá giàu
nghèo.
Tiểu gia đình phụ quyền chiếm ưu thế trong bản. Bên cạnh đó
cũng tồn tại một số tàn dư của chế độ mẫu hệ: tục ở rể, vai trò ông cậu... Trưởng
họ vẫn có vai trò nhất định.
Cưới xin:
Ngày xưa, việc lấy vợ, lấy chồng của người Kháng vừa tự do
vừa phải qua nhiều nghi thức. Sau bốn năm đêm tìm hiểu ngủ lại nhà người con
gái, nếu đôi trai gái ưng ý nhau thì tiến hành ăn hỏi và rất nhiều nghi thức mà
đôi trẻ và hai bên nhà trai nhà gái phải thực hiện. Sau 3 năm ở rể, đôi vợ chồng
trẻ phải làm lễ ra mắt hai họ, nhà trai mới tổ chức đón dâu. Ðây là lễ quan trọng
nhất.
Ma chay:
Người Kháng có tục chia của cho người chết gồm: chăn, đệm,
dao, bát, đĩa, hòm đựng quần áo, ống nước, giỏ xôi... và những gì khi còn sống
người quá cố thường dùng. Tất cả những lễ vật này được đặt phía trên đầu mộ. ở
phía đầu mộ còn chôn một cái cột cao, trên đó buộc treo một hình con chim bằng
gỗ và một cái áo mà người chết thường mặc. Sau khi chôn xong, về đến nhà, anh
em, bà con phải đứng dưới gầm sàn để ông cậu cắt một nhúm tóc bỏ vào bát nước
lã đựng trứng, cá sấy khô rồi đem vứt ở vệ đường vào bãi tha ma để hồn người chết
không về quấy rối con cháu, người thân.
Thờ cúng:
Họ tin rằng con người có 5 hồn. Một hồn chính ở trên đầu bốn
hồn ở tứ chi. Khi chết, hồn chính biến thành ma lành phù hộ con cháu, bốn hồn còn
lại biến thành ma dữ hay quấy nhiễu vòi "ăn". Người ta còn tin nhiều
loại ma khác như: ma suối, ma bản... Người Kháng thờ ma bố và có tục thờ ma mẹ.
Việc cúng bố mẹ được tiến hành 3 năm một lần. Ðây là lễ vui nhất, gia đình thường
mời anh em, bà con trong bản tới dự bữa cơm, sau đó xoè, múa thâu đêm.
Lễ tết:
Người Kháng ăn tết Nguyên đán, tết cơm mới và thực hiện các
nghi lễ liên quan đến nông nghiệp nương rẫy.
Văn nghệ:
Những làn điệu dân ca của người Kháng thường phản ánh đời sống
sinh hoạt hàng ngày. Nhiều người biết hát các bài hát, áng thơ của người Thái,
thuộc nhiều tục ngữ cao dao.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét