Đặc sắc lễ hội "cầu mưa" của người Thái (Văn Hóa Việt)

Già làng đang làm lễ cầu mưa.

Lễ hội cầu mưa-Cái tên dễ hiểu này đã nhanh chóng nói lên được ý nghĩa của lễ hội. Hàng năm, cứ vào tháng 3, tháng 4 âm lịch, nghĩa là thời điểm đại hạn, người Thái ở xã Chiềng Pấc lại đốt đuốc cầu mưa trong những đêm trăng quầng.

Một cơn mưa trong những ngày đại hạn mang một ý nghĩa lớn cho mùa màng. Cuộc sống của những người dân tộc Thái còn phụ thuộc nhiều vào thời tiết, họ tin thần linh sẽ đáp ứng mong muốn nếu họ thực tâm nguyện cầu. Một điều vô cùng đặc biệt là dân bản vốn tin trời không cho mưa là do lỗi của những người phụ nữ chửa hoang, không biết giữ mình. Thương những em bé không cha, không có người đàn ông lo làm nhà, trời mới ngừng mưa để mọi chuyện trở nên dễ dàng hơn. Dân làng ai nấy đều cúng bái suốt đêm, thỉnh cầu thần sông, thần nước, thần mưa.

Trong lễ hội cầu mưa, người ta thấy từng đoàn người cất vang tiếng hát, trên tay cầm một bó đuốc đang cháy rực, đi vòng quanh bản làng để tiếng hát được vang xa đến từng ngõ ngách. Thời điểm này, ngay cả trai gái trong làng cũng không nghĩ tới chuyện hát giao duyên tỏ tình, chỉ hát gieo vừng, gieo kê. Những tiếng hát trong vắt, trầm ấm xen lẫn nhau, vọng vang qua từng ngọn núi.

Chủ yếu là thanh niên tập trung đốt đuốc và ca hát rộn ràng, còn người già và trung niên thì ở nhà, đón tiếp các đoàn hát cầu mưa một cách chu đáo. Dù đông đúc nhưng hội hát thường đi thành hàng rất gọn ghẽ, cảnh tượng này khiến du khách may mắn chứng kiến cảm thấy vô cùng thú vị.

Người dân chuẩn bị các đồ vật để làm lễ.

Người dẫn đầu đoàn hát lĩnh xướng, người tiếp theo cầm một cái sàng gạo đi xin lễ vật. Ngôi nhà được gõ cửa đầu tiên là nhà của cụ bà già nhất bản.

Ở nhà đấy bà thím ơi

Chúng tôi đến xin cơm đấy nhé

Rau chua xiểm cũng xin

Canh khoai nhạt cũng xin

Những câu hát cầu mưa được nhắc đi nhắc lại mấy lần, gia chủ bèn ra ngoài dùng tay sục vào chậu nước bỏ trước nhà và té nước liên tục hết chậu này đến chậu khác cho đến khi cả đoàn hát đều ướt sũng, sàng gạo cũng ướt nhẹp. Tiếng cụ bà vang lên đầy sảng khoái:

Chà…chà…hạt mưa to như quả "muội"

Mọi sông, suối đều đỏ phù sa!

Chà…chà…úi cha! Mưa to này, mưa dày hột này!

Chà…chà…!