Tục lệ bỏ tang của người Nùng-Tày ở Lạng sơn (Vi Đức Hồi)

Bỏ tang, nghi lễ này chỉ làm sau khi đã chịu tang được ba năm, ngày nay đã cắt giảm, nhưng ít nhất phải sau 1 năm. Bỏ tang hay còn gọi là cởi tang, ý nghĩa của nó là được xóa tội. Tiếng Nùng-Tày gọi là (Thót háo), có hai nghi thức bỏ tang (thót háo), bỏ tang đủ và bỏ tang thiếu.
Trong thời gian chịu tang, người quá cố có bàn thờ riêng đặt dưới đất (chưa được nhập vào bàn thờ chính của tổ tiên), Trong suốt thời gian chịu tang, con cháu hàng ngày đến bữa ăn đem phần lên cho người đã mất để ăn trước sau con cháu mới ăn. Người Nùng-Tày phải kiêng nghiêm ngặt: Đặc biệt trong thời gian 120 ngày đầu, kể từ ngày chịu tang: Con trai phải rải chiếu nằm đất;
vợ chồng không được ngủ với nhau; con trai không được cắt tóc, cạo râu; không được tham gia các lễ hội vui chơi giải trí; không được đi chơi; không được lên nhà ai (trừ trường hợp có việc quan trọng; nghiêm cấm đi dự việc cưới xin; không đi nhà ai chúc tết...Trong thời gian chưa bỏ tang, vào dịp tết tháng 7 âm, các con đón thầy làm lễ dâng quần áo, mũ, dầy, nếu có điều kiện thì dâng thêm cây tiền, cây núi, con ngựa... cho bố, mẹ chết, người Nùng-Tày gọi là (lễ kỳ yên). Lễ này làm vào trước ngày 14/7 âm (người Nùng ăn tết vào ngày 14/7 âm). Nghi lễ này, nếu làm đủ thì có 2 thầy, nếu làm thiếu chỉ có 1 thầy đến cúng. Các con cháu làm xôi, bánh dầy (màu trắng), mang gà đến góp và thịt 1 co lơn (nếu làm đủ) và thịt 3 con gà để làm lễ cúng. Nếu làm thiếu chỉ cần thịt 3 con gà đặt bàn Nghi lễ này chỉ con cháu trong gia đình, không mời khách. 
Thủ tục bỏ tang:
- Bỏ tang đủ: Mổ lợn, thịt 3 con gà làm lễ, mở trống chiêng và có 2 thầy làm, làm từ tối hôm trước đến trưa hôm sau. Con cháu làm có cây tiền, con ngựa, cây núi cùng quần áo, mũ, dầy...để dâng người quá cố.Cuối cùng con cháu chịu tang ngồi quây quần bên nhau, chiết khăn tang, thầy cầm que khấn rồi gẩy khăn tang con, cháu ra khỏi đầu, kết thúc nghi lễ.
- Bỏ tang thiếu: nghi thức làm cũng như bỏ tang đủ, cũng làm từ đêm hôm trước, nhưng chỉ có một thầy, không mở thanh la, không cần thịt lợn, không cần cây tiền, cây núi. Nói chung giảm bớt phần đồ cúng và vì thế nghi lễ có giảm bớt hơn.

Vi Đức Hồi

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét