Hội đền Bắc Lệ, Lạng Sơn (Hoàng Thị Lân)

Lễ hội đền Bắc Lệ – Lạng Sơn thuộc xã Tân Thành, huyện Hữu Lũng và là tín ngưỡng thờ Mẫu điển hình ở nước ta, được tổ chức trong vòng 3 ngày từ 18 đến 20/9 âm lịch hàng năm.

Đền Bắc Lệ nằm trên đồi cao, dưới bóng những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi thờ Bà Chúa Thượng Ngàn – nữ thần núi, là nữ thần trông coi, cung cấp và ban phát nguồn của cải núi rừng cho con người.

Ngoài ra, được suy tôn trong đền còn có Chầu Bé – một nhân vật có thật người vùng Bắc Lệ, đây chính là các cô, các cậu trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt.

Lễ hội đền Bắc Lệ bao gồm các phần lễ chính: lễ tắm ngai, lễ chính tiệc, lễ rước… Không khí của buổi lễ hòa trong tiếng chiêng, tiếng trống rộn ràng với những điệu nhạc và những trang phục rực rỡ sắc màu của điệu múa sanh tiền. Người dân ở đây tin rằng điệu múa sẽ đem lại may mắn và bình an.

Qua hàng trăm năm, đền Bắc Lệ trở thành điểm sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng của nhân dân địa phương, điểm đến của người dân Việt Nam trên mọi miền Tổ quốc với niềm tin chân thành, trong sáng vào Tiên Thánh, vào Mẫu – người Mẹ linh thiêng của dân tộc.

Đền Bắc Lệ đã tồn tại và có từ rất lâu đời. Tuy trải qua bao tháng năm, mưa nắng, ngôi đền đã được trùng tu, tôn tạo nhiều lần nhưng vẫn giữ được nét đẹp của kiến trúc xưa và những di vật cổ có giá trị như 19 bức tượng lớn nhỏ làm từ gỗ mít, những bức hoành phi, câu đối qua các đời được chạm trổ tinh tế.

Đền chính có cấu trúc hình chữ Đinh gồm tiền tế và hậu cung. Nhà tiền tế phần nóc mái có tượng long chầu lưỡng nghi – tượng trưng cho trời đất, âm và dương – âm dương hài hoà, vạn vật sinh sôi.

Nét độc đáo nhất và cũng là nét văn hóa truyền thống của lễ hội đền Bắc Lệ – Lạng Sơn là ngoài việc được tham quan cảnh vật nơi đây, được cầu nguyện… thì du khách hành hương còn được nghe chầu văn và xem và nghe với những lời ca, điệu múa, tiếng đàn đầy thanh âm và màu sắc.

Tất cả những hoạt động ấy đã làm cho lễ hội đền Bắc Lệ trở thành một trong những lễ hội nổi tiếng nhất của Việt Nam.

Hoàng Thị Lân