Mặc trên mình bộ váy sặc sỡ trong Lễ hội cầu an của người
Ba Na, thiếu nữ Y Ly làng Đắk Wớt, xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum
chia sẻ: “Ngay từ khi còn nhỏ phụ nữ Ba Na đã được học dệt thổ cẩm. Lên 14 - 15
tuổi là tôi đã tự may trang phục của mình”.
Bằng sự khéo léo của đôi bàn tay và những bí quyết đời
trước để lại, người dân Ba Na đã biết lấy chất liệu bông để chế biến thành vải.
Bông sau khi được thu hoạch, người Ba Na đem về phơi nắng 3 ngày rồi đem vào
máy quay để cho tơi sợi bông. Đặc biệt, họ lấy mật ong làm một thứ sáp để bôi
trơn sợi vải. Chính điều đó tạo nên sự khác biệt rõ nét trên trang phục của người
Ba Na so với các dân tộc khác.
Các họa tiết và hoa văn được thêu trên bộ
trang phục của phụ nữ dân tộc Ba Na.
Một chi tiết hình cây nêu được thêu trên
trang phục của người Ba Na.
Trong các lễ hội truyền thống do người
Ba Na tổ chức, bộ trang phục truyền thống là một phần rất quan trọng tạo nên bản sắc văn hóa riêng.
Thiếu nữ dân tộc Ba Na Y Ly rạng rỡ
khoác trên mình bộ trang phục truyền thống của dân tộc mình.
Với 3 tông màu chính vàng, đỏ, đen đã tạo nên vẻ đặc sắc
của trang phục người Ba Na.
Thiếu nữ dân tọc Ba Na sặc sỡ trong
trang phục váy áo truyền thống.
Thiếu nữ dân tộc Ba Na với trang phục truyền thống biểu
diễn trong các lễ hội.
Trang phục truyền thống của người Ba Na
luôn gắn với các lễ hội được tổ chức ở các buôn làng Tây Nguyên.
Trang phục truyền thống của già làng người
Ba Na.
Điểm nổi bật trên trang phục người Ba Na chính là những
hoa văn được thêu dệt trên váy, áo. Nam giới người Ba Na thường mặc áo
chui đầu, cổ xẻ. Đây là loại áo cộc tay, thân áo có đường trang trí sọc đỏ chạy
ngang, gấu áo màu trắng. Đằng sau áo được thêu những cây nêu, còn vạt áo được
trang trí hoa cúc. Nam giới đóng khố hình chữ T theo lối quấn ngang dưới bụng,
luồn qua háng rồi che một phần mông. Trên đầu chít khăn theo kiểu đầu rìu.
Về tạo hình áo váy cho phụ nữ, người Ba Na trang trí theo
nguyên tắc bố cục dải băng theo chiều ngang. Những họa tiết băng trắng nằm chủ
yếu phần giữa thân áo và váy. Hai ống tay bộ váy, áo đều được trang trí hoa
văn. Thắt lưng váy được dệt thêu hoa văn và tua vải hai đầu và buông thõng dài
hai đầu sang hai bên hông.
Để tạo nên cho những bộ trang phục thêm rực rỡ, phong phú
về họa tiết thì màu sắc đã được đồng bào nơi đây chọn rất cẩn thận và kỹ lưỡng.
Nguyên liệu được chọn từ những thứ cây có trong tự nhiên như: màu vàng lấy từ củ
Ktron, màu trắng lấy từ củ Kxan...
Theo Anh Hoàng Đình Chung (Phòng Di sản thuộc Sở Văn hóa
Thể thao và Du lịch tỉnh Kon Tum) thì trang phục của người Ba Na sử dụng 3 màu
chính là vàng, đỏ và đen. Màu đỏ tượng trưng cho sức mạnh, tình yêu. Màu trắng
tượng trưng cho khát vọng, ước mơ. Màu đen tượng trưng cho quyền lực, sức mạnh
của núi rừng, của thiên nhiên. Trong các màu thì đồng bào Ba Na coi trọng màu
đen hơn cả và tôn sùng nó như một sức mạnh siêu nhiên.
Mạc Điệp Dũng (sưu tầm)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét