Bản dân tộc Lự bên dòng Nậm Hon (Hoàng Hải)

Nằm trên Quốc lộ 4D, cách thành phố Lai Châu chừng 15km, cách trung tâm thị trấn Tam Đường chừng 7km, bản Hon nép mình giữa hai dòng suối Nậm Hon và Nậm Mu thơ mộng trên cung đường huyền thoại mang tên “Vòng cung Tây Bắc”.

Cuộc sống yên bình của người Lự ở Bản Hon

Bản Hon là điểm đến duy nhất trên bản đồ du lịch, nơi những người đam mê khám phá và trải nghiệm có thể tìm hiểu và hòa với cuộc sống còn nguyên chất núi rừng của cộng đồng dân tộc Lự (Lừ, Lữ, Nhuôm, Duôn). Một dân tộc ít người chỉ sinh sống duy nhất trên địa bàn tỉnh Lai Châu và tập trung nhiều nhất tại huyện Tam Đường.

Bản Hon vẫn giữ được những phong tục tập quán gần như nguyên vẹn từ bao đời nay. Bên dưới những nếp nhà sàn ngăn nắp nằm gần sát nhau trong bản, cuộc sống cộng đồng người Lự gần gũi như trong một gia đình.

Người già trong bản vẫn dạy con cháu của mình rằng, người Lự vốn rất coi trọng tình làng xóm, láng giềng. Khi mỗi gia đình trong bản có việc thì cả bản đều giúp đỡ, chia sẻ. Bởi vậy, những ngôi nhà trong bản thường làm rất gần nhau, quây quần trong một không gian vừa phải để tiện sinh hoạt, liên lạc và giúp đỡ nhau những khi cần thiết.

Một buổi chiều bên dòng Nậm Hon êm ả, những mái tóc thả dài theo dòng nước cùng tiếng cười khúc khích từ hàm răng đã nhuộm đen bóng từ khi mới dậy thì của người con gái Lự văng vẳng hòa cùng tiếng chim khách hót vội vàng. Bên dòng nước hiền hòa thơ mộng, một cô gái trẻ khẽ mỉm cười khi đang trải mái tóc dài bên phiến đá. Khung cảnh bên dòng Hon đẹp như một bức tranh.

Dường như người con gái Lự nhuộm răng đen để ý tứ giữ cho mình những nét duyên, giữ riêng cho người mình yêu những điệu Khắp Lử “Hát Lự” khi màn đêm buông xuống. Khi tiếng sáo “Pấu Pí” đôi của người con trai gửi tình cất lên dìu dặt. Điệu Pấu Pí Khắp như lời gửi tình của đôi trai gái đang tâm sự yêu đương. 

Buổi tối ở Bản Hon, sau chén rượu thơm mùi nếp mới, những món ăn giản đơn như rau rừng, cá suối, thịt khói, lạp chua, xôi nếp… Cả chủ và khách đều vui vẻ kể chuyện bản làng, chuyện về những phong tục truyền thống của đồng bào, về những đêm lễ hội xòe thâu đêm của con trai con gái… rồi lại uống rượu, thổi sáo, thổi khèn và cùng nhau hát những bài dân ca Lự đầy ắp âm hưởng núi rừng

Hoàng Hải (sưu tầm0