Hai bà cháu Hrit sống rất
nghèo khổ, cả đến con chó con gà họ cũng không có. Ngày nọ Hrit nói với bà Pôm
:
- Bà ơi, nhà chúng ta không có con gì
nuôi nên buồn tẻ quá, hay bà thử sang nhà ông chủ làng hỏixin một con chó con về nuôi cho vui
nhà vui cửa nhé bà.
Bà Pôm chiều ý cháu đi sang
nhà ông chủ làng. Vừa tới nơi bà gọi với lên nhà:
- Ông chủ làng ơi, ông có ở nhà không?
Tiếng phú Ông từ trong nhà vọng xuống :
- Bà Pôm đấy phải không, nào lên nhà chơi
uống nước đi bà.
Bà Pôm lên nhà, phú ông sai đầy tớ làm thịt gà và khui
một ghè rượu đãi bà. Hai người vừa trò chuyện vừa uống rượu. Một lúc sau bà Pôm
nói với phú ông:
- Ông chủ làng ơi, nhà ông có chó con
không? Nếu có cho bà cháu tôi một con nuôi cho vui nhà vui cửa.
- Có, bà
muốn bắt con nào thì bắt.
Bà Pôm bắt ngay một con bế
trong lòng và từ biệt ông chủ
làng quay về nhà. Hrit rất vui vì
có con chó,hằng ngày Hrit nâng niu chăm sóc lo cho nó ăn uống. Ngày tháng thắm thoát trôi qua nhanh nay con chó đã lớn khôn. Hàng ngày chó
theo Hrit vào rừng săn thú. Con chó bắt thú rất giỏi, không có con thỏ, con chồn, con gà rừng
hay con chó rừng nào có thể thoát được một khi con chó của Hrit phát hiện và rượt
đuổi. Một hôm Hrit đem thịt thú rừng con chó cắn được về đưa cho bà và nói:
- Bà ơi, bà đem số thịt
thú cháu săn được sang biếu ông chủ làng đi, nhờ
con chó ông ấy cho ta mới có thịt nhiều như thế.
Bà Pôm nghe theo lời Hrit mang
thịt thú rừng qua nhà ông phú hộ.
- Ông chủ làng ơi, tôi đem biếu ông một ít thịt thú rừng cháu
Hrit tôi săn được nhờ con chó ông cho hôm trước.
- Bày vẽ làm gì thế, đem về hai bà cháu
ăn với nhau đi. Tôi muốn ăn thịt lúc nào chẳng có, muốn thịt gà có gà, muốn ăn
thịt heo có heo ngay .
Bà Pôm nài nỉ:
- Thôi, ông ăn với chúng tôi một miếng lấy
thảo nhé.
- Ðem về hai bà cháu ăn với nhau đi.
Từ những ngày ấy lần nào đi săn chó của Hrit
cũng bắt được rất nhiều thú rừng. Một ngày kia Hrit gọi chó cùng đi săn nhưng lần
này con chó không bắt được con thú nào cả. Bất
ngờ chó của Hrit sủa vang bên cạnh hòn đá kê bếp nằm lăn trên đất. Hrit đến coi
thấy chỉ là hòn đá nên bỏ đi và gọi
chó theo nhưng con chó không nghe lời Hrit cứ nhìn chằm chặp vào hòn đá sủa
vang. Hrit quay lại ôm chó quay về nhà,nhưng khi thả con chó xuống nó lại chạy
vào rừng tìm đến nơi có hòn đá lúc
nãy sủa vang. Hrit quay vào rừng
ôm chó về nhưng lạ thay khi thả xuống con chó lại chạy tìm hòn đá kê bếp nọ.
Hrit không biết phải làm sao, cuối cùng Hrit ôm hòn đá về nhà mình để con chó không chạy vào rừng nữa.
Một hôm nọ người Lào nghe Hrit
có hòn đá kê bếp lạ kỳ, họ đến xem
và đề nghị với Hrit mua hòn đá đó
:
- Này Hrit ơi, chúng tôi muốn đổi một
trăm bò, một trăm nô lệ, một trăm bộ chiêng để lấy hòn đá kê bếp của anh. Anh
chịu không?
- Tôi không thích mấy thứ của cải ấy
đâu. Tôi không đổi.
Người Lào thất vọng quay về nước của họ. Một thời gian sau
nhóm người Lào lại đến nói với Hrit :
- Hrit ơi, nếu anh không thích đổi hòn
đá lấy bò, nô lệ, chiêng, chúng tôi đề nghị đổi cho anh con ngựa biết bay để lấy
hòn đá đó. Anh đồng ý không?
- Để tôi hỏi ý bà tôi xem sao.
Hrit kể lại mọi chuyện cho bà
Pôm nghe và hỏi ý bà như thế nào. Bà Hrit trả lời:
- Cháu đem đổi đi Hrit.
Hrit quay trở lại nơi ngưòi
Lào chờ và nói:
- Bà tôi đồng ý đổi lấy ngựa biết bay của
các ông .
Người Lào trao cho Hrit ngựa
biết bay và ôm hòn đá kê bếp về nước họ.
Một ngày nọ cô tiểu thư con gái ông
chủ làng muốn đi tắm ở giọt nước, cô nói với cha:
- Cha ơi, lâu rồi con không được tắm nơi
giọt nước làng mình, hôm nay cha cho con ra đó tắm nhé cha.
Ông chủ làng trả lời con :
- Ừ, nhưng tắm mau rồi quay về ngay nhé.
Cô tiểu thư vội sắp vào gùi một
vài chiếc bầu khô để kín nước và tung
tăng đi ra giọt nước. Khi đến
nơi cô chưa kịp tắm, chưa kịp hứng nước vào bầu thì thình lình bị bọn ma trên trời đến bắt đem đi. Khi ấy có
bà già trong làng ra giọt kín nước, bà thấy gùi và bầu khô của cô gái bỏ bên bờ giọt nước nhưng không thấy cô đâu cả. Bà xuống
giọt hứng nước đầy các quả bầu của mình và tắm, sau đó bà nhìn tìm khắp
nơi nhưng vẫn không thấy cô gái con ông chủ làng đâu cả. Bà già lo lắng vội quay về làng nói với phú ông:
- Ông chủ làng ơi, cô tiểu thư con gái ông
ra tắm ở giọt nước phải không?
- Đúng rồi, có chuyện gì thế bà già?
- Lạ quá, tôi chỉ thấy gùi và bầu khô của
cô ấy trên bờ thôi, còn cô ta tôi tìm nhìn khắp nơi nhưngkhông thấy đâu cả.
Phú Ông vội đánh trống gọi tất
cả mọi người trong làng chia nhau tìm cô con gái của mình. Dân làng lụctìm khắp nơi quanh giọt nước nhưng
không thấy cô gái đâu cả. Ông chủ làng lo lắng nói với dân làng :
- Bà con nghe đây, nếu ai tìm được con
gái của ta ta sẽ gả làm vợ người đó.
Nghe phú ông thông báo như thế,
tất cả các chàng trai sống trong nhà rông trong làng tranh nhau đi tìm cô gái,
nhưng đã hơn hai ba ngày rồi cô tiểu thư vẫn bặt tăm không ai tìm thấy. Ông chủ
làng lo lắng vô cùng cho sự an
toàn con gái của mình, Ông hỏi mọi
người
- Còn người nào trong làng chưa đi tìm con gái ta không?
Dân làng trả lời :
- Chỉ còn thằng Hrit thôi.
Phú ông sai người đến kêu
Hrit, chàng trai nghèo khổ đến gặp ông chủ làng và hỏi:
- Phú ông ơi, ông cho gọi tôi làm gì thế?
- Cháu Hrit ơi, con gái của ta bị mất
tích không ai thấy đâu cả. Nếu cháu tìm thấy nó ta sẽ gả nó làm vợ cháu.
- Ối chết, tôi bất tài vô tướng làm sao
tìm được cô tiểu thư. Ông nên nhờ các chàng trai sống trong
nhà rông đi, họ tài giỏi và can đảm hơn tôi nhiều.
- Họ đã đi hết rồi nhưng không ai tìm thấy. Bây giờ ta nhờ cháu đi tìm giùm
con gái ta nhé, nếu tìm thấy ta hứa sẽ cho nó làm vợ cháu.
Không chờ Hrit có thời gian phân biện Ông chủ làng sai đầy tớ giết heo, khui ghè rượu ngon cho
Hrit ăn uống. Ăn uống xong Hrit quay về nhà nói với bà mình:
- Bà ơi, ông chủ làng sai cháu đi tìm cô
tiểu thư con ông ấy, nếu tìm thấy ông ta
sẽ gả làm vợ cháu.
- Ôi cháu
ơi, cháu còn rất khờ dại chưa bao giờ đi đây đi đó làm
sao cháu tìm được cô ta?
Hrit không nản lòng, chàng chuẩn
bị mọi thứ cần thiết cột trên lưng ngựa biết bay và bay thẳng lên trời. Một lúc
sau Hrit thấy có một ngôi làng trước mặt và có một chàng trai trong làng đang đi ra. Hrit hỏi anh ta:
- Anh kia ơi, anh tên gì ?
Chàng trai trả lời Hrit :
- Tôi tên Hrit.
- Lạ quá, tôi cũng tên Hrit. Tôi đang đi
tìm cô tiểu thư con gái ông chủ làng của tôi.
- Tôi biết chuyện này rồi, cô ta bị đám
ma trên trời bắt đem đi mấy hôm rồi.
- Làng của lũ ma ấy ở đâu hả anh?
Chàng trai không trả lời ngay
câu hỏi của Hrit và nói :
- Cả hai ta đều tên Hrit, tôi đề nghị
chúng ta kết nghĩa anh em với
nhau nhé.
Hai chàng Hrit giết gà mổ heo
khui rượu ăn uống với nhau làm lễ kết nghĩa anh em. Họ vừa trò chuyện vừa
uống rượu, chẳng bao lâu Hrit trên trời say mèm nằm lăn ra ngủ. Hrit dưới đất vội
leo lên ngựa biết bay thẳng đến làng lũ ma trên trời theo đường Hrit trên trời đã chỉ. Khi ấy
lũ ma đang chuẩn bị ăn thịt cô tiểu thư con gái
ông chủ làng. Hrit mon men đến gần
nói:
- Các anh đang làm gì thế?
- A, sáng sớm ngày mai chúng tôi giết và
ăn thịt cô gái kia.
Hrit nói tiếp:
- Này ông anh ơi, các anh ăn thịt cô ta
xin cho tôi áo váy và còng đeo tay đeo cổ của cô ta đi.
Con ma nghe Hrit xin không ngần
ngại trao cho chàng tất cả mọi vật
dụng của cô gái. Khi ấy Hrit khấn
cùng các vị thần:
- “ Miệng tôi linh thiêng,
cằm tôi như sắt, thân thể tôi như của thần linh, xin cho tất cả những ai đứng gần
các ghè rượu, những người đang quạt lửa, những người đang canh gác cô gái đều ngủ tất cả”
Ngay sau khi Hrit cầu khấn, tất
cả bọn ma đều ngã lăn ra ngủ. Hrit vội chạy tìm cô tiểu thư và nói:
- Tiểu thư ơi, tiểu thư ơi, mau mặc áo
váy vào đi.
- Anh là ai?
- Tôi là Hrit, cha cô sai tôi đi tìm cô đem về.
Ngay khi ấy Hrit lấy áo váy của cô gái con ông chủ làng mặc vào
cho bà vợ con ma đầu đàn đang say ngủ và
cột bà ta thay vào chỗ cô gái. Sau đó chàng đưa áo váy của bà cho cô gái mặc, đoạn cả hai leo lên ngựa bay về làng Hrit trên trời.
Sáng sớm ngày hôm sau lũ
ma thức dậy, chúng lấy kiếm lấy
mác đâm chết bà vợ con ma đầu đàn đang
bị cột. Chúng thui chín và cắt thịt chia cho các
ghè rượu cột hàng dài trên đất.
Khi ấy con ma đầu đàn đến và nói với đám thuộc hạ:
- Các người lấy gan và tim của cô gái
đưa cho vợ ta ăn.
Ra lệnh xong hắn gọi vợ ra vì
tưởng rằng bà còn đang ngủ nhưng gọi rất lâu vẫn không thấy bà ta ra. Con ma đầu
đàn giật mình và chợt hiểu
ra mọi chuyện, nó nói to với đám
thuộc hạ:
- Tất cả không được ăn. Đây không phải
là thịt của cô gái đâu, chính là thịt của vợ ta đó.
Con ma tức giận điên cuồng sai
ong vò vẽ :
- Ong vò vẽ đâu, mau bay theo bắt cô gái
về đây cho ta.
Ngay tức khắc ong vò vẽ bay đuổi
theo Hrit và cô gái. Trong khi ấy Hrit và cô gái làm lễ thành vợ chồng trong
làng của người bạn kết nghĩa. Một thời gian sau, ngày nọ Hrit dưới đất cùng vợ
cùng làm cỏ trong rẫy của Hrit trên trời. Đang làm bỗng Hrit thấy có cây lạ mọc trong rẫy nên hỏi người bạn kết nghĩa:
- Cây này là cây gì thế bạn ?
- Đó là cây thơm có quyền năng đấy.
Hrit đào lấy cất vào người cây
ngãi đó. Làm cỏ thêm một đoạn nữa
Hrit thấy một cây lạ bèn hỏi người bạn kết nghĩa:
- Cây gì đây vậy bạn?
- Đó là cây mía có nhiều quyền năng.
Hrit đào cây đó
cất vào người. Một lúc sau thấy có cây lạ Hrit lại hỏi:
- Còn cây này là cây gì?
- Đó là cây tre có nhiều quyền năng.
Hrit đào cất vào người tất cả các loại cây có nhiều quyền năng anh gặp. Tối hôm ấy Hrit nói với vợ:
- Chúng ta quay về
làng mình nhé em.
- Nhưng mình biết
đường nào mà về.
- Em quên là chúng ta có ngựa biết bay
à.
Hai vợ chồng gom góp đồ dùng. Sau khi chuẩn bị mọi thứ xong họ leo lên ngựa bay về làng mình ở dưới đất. Trong khi
ấy ong vò vẽ đã bay tới nhà Hrit
trên trời, nó hỏi chàng:
- Hrit và cô gái kia đâu
rồi?
Hrit trên trời trả lời:
- Họ bay về làng của họ ở dưới đất rồi.
Nghe thế ong vò vẽ vội bay thật mau đuổi theo
Hrit và vợ chàng. Hrit quay lại thấy ong
vò vẽ đã đuổi theo gần kịp, chàng lấy cây thơm có
nhiều quyền năng ném về phía sau
tức thì khắp nơi thơm mọc kín tất cả. Ong vò vẽ ăn hết tất cả rừng thơm
và tiếp tục đuổi theo Hrit càng lúc càng nhanh. Hrit thấy ong đuổi đến gần
chàng ném cây mía thần ra tức thì khắp nơi mọc lên muôn vàn
cây mía che kín khoảngcách giữa chàng
và ong vò vẽ. Không chần chờ ong vò vẽ ăn hết rừng mía và tiếp tục đuổi theo hai người.
Hrit ném ngược lại cây tre thần tức thì trùng trùng điệp điệp tre mọc
khắp nơi. Ong vò vẽ cố ăn nhưng không tài nào ăn hết rừng tre. Trong khi ấy
Hrit và vợ chàng đã đến gần làng mình. Con gà trốngtrong
làng gáy to : “
Ò..ó...o...Hrit và tiểu thư trở về”. Ông
chủ làng nghe gà gáy thế tức mình nói :
- Con gà mắc toi, gáy cái gì lạ thế. Con
gái ta chết lâu rồi sao lại gáy là con gái ta về với Hrit.
Ông gọi các chàng trai trong
mười nhà rông và nói:
- Nè các chàng trai, đập chết con gà kia
ăn thịt cho rồi. Gà gì gáy bậy bạ lung tung.
Các chàng trai giết ngay con
gà tội nghiệp kia. Trời vừa hừng sáng Hrit và con gái ông chủ làng đã bay về đến
làng, cô gái vui mừng gọi cha
ơi ới :
- Cha ơi, cha ơi, mở cửa cho con vào.
Ông chủ làng kinh hãi nói:
- Ai gọi gì ngoài cửa thế?
- Con đây cha ơi.
- Tầm bậy, con gái ta chết lâu rồi mà.
Vợ chồng phú ông sợ hãi không
dám mở cửa, họ nghĩ rằng đó là linh hồn của con gái họ quay về nhà. Hrit và cô
gái tiếp tục gọi, sau cùng cô gái thò tay mở chốt cửa ra và nói:
- Chúng con đây mà cha, không phải hồn
ma người chết đâu.
Nhìn thấy cô con gái cưng hai ông bà nhào
đến ôm choàng cô hôn hít thoả thuê. Ngay tức khắc ông chủ
làng đánh trống gọi dân làng đến thông báo con gái ông được Hrit cứu về và cho tổ chức đám cưới cho hai người. Mọi người
ăn uống no say hết ngày này sang ngày khác. Sau đám cưới Hrit xin với phú ông
cho phép chàng thành lập làng mới. Hrit vào rừng tìm vị trí thuận tiện cho làng
của mình. Đang tìm chàng chợt thấy có một con chuột lớn đi ngang, Hrit bắt chuột tính nướng ăn
bỗng nghe chuột nói:
- Anh Hrit ơi, nếu anh tha mạng sống tôi sẽ chỉ cho anh vị trí tốt nhất để
lập làng.
Hrit nghe chuột nói thế chàng
thả nó ra không giết nữa. Ngay sau đó chuột dẫn Hrit đến một nơi lý tưởng để lập
làng. Chuột khấn :
- “ Miệng tôi linh thiêng,
cằm tôi như sắt, xin cho giọt nước này trở thành giọt nước ngọc”
Chuột khấn xong tức thì giọt nước nơi ấy biến thành ngọc
sáng chói. Hrit tha cho nó đi,
chàng quay về làng nói ai muốn theo chàng đến sống ở làng mới
thì cùng đi. Rất nhiều gia đình bỏ làng cũ theo Hrit. Một thời gian sau làng của
Hrit trở nên giàu có ai ai cũng có của ăn áo mặc, gia đình nào cũng hạnh
phúc.
Người kể bà H’Linh,
Làng Lung. 1996
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét